Image

''Yapılan yeniliklerin hem mevcuttaki katılımcıların sisteme daha fazla katkı payı yatırmasını hem de sisteme yeni girmek isteyenleri teşvik edici olduğu için katılımcı sayısı ve fon büyüklüğünde önemli bir artışa sebep olacağını öngörüyoruz''

Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nda yapılan değişikliklerle hem katılımcıların Bireysel Emeklilik Sistemi’nde devamlılığını sağlayacak hem de sisteme yeni girişleri teşvik edecek önemli yenilikler getirildi. 2003 yılında uygulanmaya başlanan ve 2013 yılında devlet katkısı uygulaması ile birlikte avantajları artan gönüllü BES, 2021 sonunda (OKS hariç) 7 milyon katılımcıya ve yaklaşık 244 milyar fon büyüklüğüne ulaştı.


Dünyanın hiçbir yerinde emeklilik sistemine devletin böylesine güçlü bir desteği bulunmuyor. %25 devlet katkısının %30’a çıkarılmasıyla birlikte yeni dönemde fon büyüklüğünün daha da yukarılara çıkacağını ve sisteme yeni girişlerin artacağını öngörüyoruz. Bu değişimin yanı sıra 18 yaş altı bireylere bireysel emeklilik sözleşmesi yapılabilmesi, tek seferde toplu katkı paylarına ödenecek devlet katkısının yıllara sâri verilmesi, OKS’de 45 yaş sınırının kaldırılarak talep edenlere sisteme giriş imkânı tanınması, kısmi çekiş ve temlik imkânı bir bütün olarak düşünüldüğünde sektörümüze güç katacak gelişmeler sağladı.

Yurtiçi tasarrufların düzenli şekilde büyümesine ihtiyaç duyuluyor. Diğer ülkelere baktığınızda bireysel emeklilik sistemleri konunun merkezinde yer alıyor ve yurtiçi tasarrufların en önemli kısmını oluşturuyor. Ülke olarak tasarruf açığımızı bu sistem üzerinden giderebilme imkânımız bulunuyor. Tasarrufların artması, ekonominin büyümesi ve toplumun emeklilikte hak ettiği geçimini sağlayabilmesi adına gerekli olan birikim için bu tip kendini kanıtlamış, sürdürülebilir ve güvenilir sistemlere ihtiyaç var.

Yeni düzenlemelerle birlikte katılımcılara daha çok esneklik ve desteğin sağlanması, tasarruf miktarını ve katılımcı sayısını olumlu yönde etkileyecektir. Artık katılımcılar ödeyecekleri katkı paylarının yıllık brüt asgari ücreti aşan kısmı için de takip eden yıllarda devlet katkısı alabilecekler. Bu sayede, katılımcıların devlet katkısından faydalanmak için birikimlerini yıllara bölüp erteleyerek yatırmasına gerek kalmıyor ve sisteme toplu ödeme yapmanın cazibesi arttırılıyor. Devlet katkısı oranının yüzde 25’ten yüzde 30’a çıkarılması, 45 yaşını aşan çalışanların da OKS’ye katılmalarına imkân tanınması, kısmi ödeme alma ve temlik imkânlarının getirilmesi, sistemin büyüme ivmesini daha da artıracak.

Devlet katkısı oranının yüzde 25’ten yüzde 30’a çıkarılması, katılımcılar için önemli bir avantaj sağlıyor. Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte gerek mevcut katılımcılar gerekse sisteme sonradan girecek kişiler, kanunun yürürlük tarihinden sonra sisteme yatıracakları her 100 TL karşılığında 30 TL devlet katkısı almaya hak kazanacaklar. Mevcut uygulama çerçevesinde, belirlenen süre ve yaş koşullarını sağlayan katılımcılar, bu rakamın tamamını ve nemalandırılması ile oluşan geliri alabilecekken, sistemden daha erken ayrılan katılımcılar azaltılmış oranlar ile hak edişlerini alacak.

Bu yeniliğin hem mevcuttaki katılımcıların sisteme daha fazla katkı payı yatırmasını hem de sisteme yeni girmek isteyenleri teşvik edici olduğu için katılımcı sayısı ve fon büyüklüğünde önemli bir artışa sebep olacağını öngörüyoruz.

45 yaşını aşan ve Otomatik Katılım Sistemi’ne (OKS) dâhil olmayan çalışanlar kendi rızalarıyla dahi sisteme giremiyordu. Yapılan düzenlemeyle 45 yaşını aşan çalışanların da OKS’ye katılmalarına imkân tanınması, tüm çalışanların OKS’nin avantajlarından faydalanabilmesini sağlayacak ve böylece katılımcı sayısı da artacak.

Kısmi ödeme alma ve temlik imkânlarının getirilmesi, katılımcıların sistemden çıkışlarını azaltıp yeni girişleri artırarak devamlılığını sağlayacak iki önemli yenilik olarak ön plana çıkıyor. Kısmen ödeme alma imkânı ile katılımcılar, nakit ihtiyaçlarını sistemden çıkmadan karşılayabilecekler. Katılımcıların eğitim, evlilik, konut alımı gibi hayatın önemli aşamalarında oluşan nakit ihtiyaçları nedeniyle sistemden mecburen çıkış yaptıkları ve tasarruflarını bu ihtiyaçlarını karşılamak doğrultusunda kullandıklarının gözlemlenmesi, bu yeniliğin en önemli sebeplerinden biri oldu.