Özel Röportaj: ''Genç arkadaşlara meraklı olmalarını tavsiye ediyorum''

Aktüerler Derneği Başkanı Cenk Yalçın; “Uluslararası camiada varlığımızı ve tanınırlığımızı daha da arttırmak en önemli amaçlarımız arasında yer alıyor.”

Cenk bey, öncelikle yeni göreviniz hayırlı olsun. Sizin Başkanlığınız döneminde Aktüerler Derneği’ni hangi gelişmeler ve hangi gündem maddeleri bekliyor olacak?

Sektörümüzün aslında birçok paydaşı var; uluslararası kuruluşlar, düzenleyici ve denetleyici otorite, akademi, diğer sektör kuruluşları, sektörümüzdeki şirketler… Paydaşlarla ilişkilerimizi, tabii ki bu zamana kadar çok geliştirdik. Bu ilişkiyi daha da artırmak ve güçlendirmek en önemli hedeflerimizden biri. Avrupa Aktüerler Birliği’nin tam üyesiyiz. Burada karşılıklı tanıma anlaşmasına tabiyiz. Dolayısıyla burada aktüer olan bir kişi, Avrupa’nın birçok ülkesinde aktüerliğinin tanınmasını sağlayabiliyor. Avrupa Aktüerler Birliği’nin birçok komitesine, çalışma grubuna, forumuna temsilcilerimiz, üyelerimiz gidiyor. Bu ilişkiyi daha da güçlendirmek, uluslararası camiada varlığımızı ve tanınırlığımızı daha da arttırmak en önemli amaçlarımız arasında yer alıyor. İkinci olarak da akademi ile ilişkilerimizi daha da güçlendirmek istiyoruz. Yönetim Kurulu Üyelerimizden Sevtap Hocamız, akademisyen. Bu konuda gerek aktüerya lisans ve lisansüstü programları olsun gerekse diğer disiplinlerdeki arkadaşlarımız olsun, akademiyle ilişkilerimizi güçlendirmek, genç arkadaşlarımızı alanımıza yönlendirmek hedeflerimiz arasında.

Global trendlerle karşılaştırıldığında, ülkemizdeki aktüeryanın gücü nedir?

Son 15 yılda Türkiye’de aktüerya çok gelişti. Aktüerlik sınavları, Aktüerler Yönetmeliği’nin çıkması bu örnekler arasında yer alıyor. Evet, geliştik ama elbette ki aktüerya camiasındaki aktüerlerimizin halen gelişecek yönleri var. Veri bilimi ve teknoloji açısından özellikle son beş, altı senedir dünya akıl almaz bir hızla gelişmeye başladı. Dolayısıyla buna hem istatistiksel altyapı hem de teknolojik açıdan aktüerlerimizin ayak uydurması ve yol alması gerekiyor. Bunun dışında aktüerler, daha yönetsel seviyede öne çıkmaya başladı. Aktüer; sosyal matematikçi, sadece bir istatistikçi değil. İster istemez bulgularının ve metotlarının sonuçlarını karşı tarafa aktarması gerekiyor. Yeri geldiğinde ikna etmesi gerekiyor. Dolayısıyla bu konudaki yönetsel becerilerin, iletişimsel becerilerin ve duygusal zekanın gelişmesi konusunda elbette ki yol katetmemiz gerekiyor.

Aktüerlik mesleğine olan ilgi ne seviyede? Bu alanda her dönem çalışmalar oluyor, siz bu ilginin artması için neler planlıyorsunuz?

Bu mesleğe olan ilginin artması gerekiyor. Aktüerya, disiplinler arası bir meslek. Aktüerya bölümlerimiz var, buradaki arkadaşlar aktüeryanın farkındalar. Ancak farklı bölümlerde okuyan öğrencilerin de bu alana yönelmesinde çok fayda olduğunu düşünüyorum. Çünkü farklı disiplinler, farklı bakış açıları getiriyor. Bu konuda bizim net planlarımız da var. Diğer üniversiteler ve farklı bölümlerle ortak etkinlikler yapmak, onlarla tanıtım çalışmaları ve toplantılar düzenlemek, ayrıca online kanallar üzerinden kendimizi daha çok tanıtıp farklı katmanlardaki insanlara ulaşmak gibi hedefler için çalışıyoruz.

Gençleri çekmek istediğiniz planlamaları detaylandırmak ister misiniz?

Ülkemizde birçok üniversitede lisans ve lisans üstü aktüerya bölümleri var. Burada gerek hocalarımızla gerek öğrenci arkadaşlarımızla dernek olarak iletişimi daha da güçlendirip, onları derneğe daha çok angaje edip dernek içindeki öğrenci mevcudiyetini artırmak ilk aşamamız. İkinci aşama da aktüerya dışındaki bölümlerin ve aktüerya bölümü bulunmayan üniversitelerin de angaje edilmesi… Onlara aktüeryayı tanıtmak, aktüerya mesleğinin nasıl olduğunu ve nasıl bir kariyer getirebileceği, insanlara nasıl fırsatlar sunabileceğine dair kariyer günlerine katılmak, tanıtım konferansları düzenlemek, online kanallar üzerinden tanıtıcı iletişimlerde bulunmak gibi çalışmalar yapmayı düşünüyoruz.

Mevcut aktüer sayıları ne durumda? Siz bu sayıları yeterli buluyor musunuz?

Aktüer sayımız 222. Bu sayı tabii ki yetersiz. Sektörümüzde de her şirkette halihazırda aktüer çalışmıyor. Tabii bunun bütçesel sebepleri de var. Bu rakamların niceliksel artışı için sınavlarla yönelik olarak SEDDK eğitimler düzenliyor. Öğrenciler, farklı eğitimlere katılma fırsatları buluyorlar. Daha çok öğrencinin sınavı geçmesi konusunda neler yapılabilir konusunda da çalışmalarımız var.

Farklı disiplinlerden öğrencilerin de bu alana yönelmesi; sınava giren havuzunu ve niceliği artırmak açısından önemli bir şey. Tanıtım faaliyetleriyle insanların aktüerya kavramına aşina olması gerekiyor.

Bu mesleği yapmak isteyen gençlere mesajlarınız nedir? Bir aktüer olmak; iyi bir aktüer olmak hangi meziyetleri gerektirir?

Bunun üç sacayağı var diyebiliriz. Birincisi, veri anlayışı. Veri nedir, nasıl işlenir? Bir aktüerin belki ana amacı veri analisti olmak olmayacaktır ama yaptığı işlerden biri de veri analizidir. Dolayısıyla veriye nasıl ulaşacak, nasıl işleyecek, nasıl kullanılır bir hâle getirecek, bu konuya hâkim olması gerekiyor. Bu alanda çok sayıda ücretsiz kaynaklar, eğitimler ve yazılımlar var. Gençlere bu konuda kendilerini geliştirmelerini öneriyorum.

Aktüerliğin ikinci oturduğu sacayak aslında modelleme. İstatistik verisi. Bu zaten en temel şeylerden biri, sınavlarda da bu konu yer alıyor. Çünkü aktüer eldeki dataya bakıyor, oradan bir bilgi çıkarıyor ve geleceğe dair tahminler yapıyor. Bunu yapabilmesi için istatistiğe yani veri bilimine hâkim olması gerekiyor. Üçüncüsü ise iş bilgisi. Bir aktüeri, istatistikçiden ya da veri bilimciden ayıran en temel şeylerden birisi de portföyü, veriyi, regülasyonu, rekabeti, müşteriyi bilmesi ve veriyi modellerken bunlara dikkat etmesi olacaktır.

Aktüerya farklı disiplinlerden oluşuyor ve aktüeryal problemlerle çalışırken aslında farklı disiplinlerin kavramlarına da bakmak gerekiyor. Onların bulgularıyla da beslenmek gerekiyor. Onların problemlerini de çözmek gerekiyor. Dolayısıyla genç arkadaşlarıma, daha ufku açık bir şekilde, bu perspektifte bakmalarını öneririm.

Aktüerler oldukça büyük bir sorumluluk da üstleniyor. Buradaki sosyal sorumluluk hakkında ne düşünüyorsunuz?

Aktüerler Derneği olarak biz de bu konuya çok önem veriyoruz. Gerek etik açıdan gerek profesyonellik açısından gerekse de sosyal sorumluluk açısından çeşitli eğitimler veriyoruz. Üyelerimize webinar’lar veriyoruz. Hatta üye giriş koşullarımızdan biri etik ve profesyonellik eğitimlerine katılmış olmak. Bu konuda gençlerin de farkındalığını artırmak ve onların ufkunu açmak için de çeşitli çalışmalar yapıyoruz. Bu çok önem verdiğimiz bir alan.

Veri analizleri tarafında dönem ilerledikçe kullandığınız yöntemlerde de değişiklikler oluyor mu?

Elbette. Çünkü veri bilimi anlayışı tüm dünyada değişiyor. Teknolojiler gittikçe güçleniyor, artıyor, çeşitleniyor. Dolayısıyla sırf modelleme odağından bile baksak “şu yöntem yerine bunu mu kullansak?” gibi sorular gündeme gelebiliyor. Çünkü daha yüksek performanslı, daha hızlı, daha farklı katkılar sağlama imkanı doğuyor. Dolayısıyla da zaten aktüer hiçbir zaman “ben oldum” diyemiyor. Her zaman gelişmeleri takip etmeli, yeni şeyler denemeli ve tabiri caizse kendini zorlamalı.

Aktüerlik mesleği ile ilgili gündemdeki olumsuz gelişmeler ve sizin mesajlarınız neler?

En temel noktalardan biri, aktüer kavramı Türkiye’de çok az biliniyor. Biz bunu artırmak için uğraşıyoruz. Derneğimizin en temel görevlerinden biri aktüerlik mesleğini insanlara tanıtmak. Aktüerya ile ilgili bilinirlik istediğimiz seviyede değil. Özellikle gelişmiş ülkelerde aktüerlik, saygı duyulan ve değer verilen bir alan. Biz de bu işin tanıtımı konusunda hem dernek olarak bizim hem de tüm paydaşlarımızın efor sarf etmesi gerekiyor.

İkincisi; tabii ki biz bir derneğiz, sivil toplum örgütüyüz. Aktüerya mesleğinin statüsünün artırılması konusunda ülkemizin alacağı yol var, bu biraz da süreç meselesi. Onun dışında uluslararası camiada mevcudiyetimizi artırmak bizim önemli hedeflerimizden biri… Yurt dışına pek çok aktüer arkadaşımız gitti, orada çalışıyorlar. Ancak oradaki mevcudiyetimizi daha kalıcı hale getirmemiz şart.

Bazı mesajlarım da var. Tüm aktüerya üzerinden kariyer düşünenlere, bu konuda inceleme yapanlara, bu alanı seçmek isteyenlere derneğimizin web sitesini ziyaret etmelerini öneririm. aktuerlerdernegi.org’u ziyaret edebilirler ve her zaman info@aktuerlerdernegi.org adresinden bize ulaşabilirler. Sorularını sorabilirler. Etkinliklerimizi duyurmaya çalışıyoruz. Online etkinliklerimiz oluyor; webinar’larımız, konferanslarımız, yüz yüze etkinliklerimiz... Bütün katılmak isteyenlere kapımız açık. Bu konuya ilgi duyan ve merak eden herkesi etkinliklerimize katılmaya davet ediyorum.

Genç arkadaşlara meraklı olmalarını tavsiye ediyorum. Her şeyi bir kenara bırakın, en önemli şey; merak. İnternette arama motorlarında gezip yarışmalara katılıp, veri bilimi konusunda bir şeylerle uğraşıp, forumlara girip sorular sorup, örnek datalar indirip, bir şeyler deneyip, başaramayıp, başarana kadar denesinler. Başarının yolu da bu. Yoksa yukarıdan birinin size aktüerya ile bilgileri mucizevi şekilde bahşettiği bir dünya olmayacak. Sizin uğraşmanız gerekiyor. Ben uğraşırım diyenler için aktüerya müthiş bir alan. Ben de endüstri mühendisiyim. Aktüerya okumadım ama mesleğimi çok severek yapıyorum. Dolayısıyla gençlere; meraklı olmadan tavsiye ederim.

Sigortacılık sektörünün yakın geleceğinde en büyük riskleri hangi alanlarda görüyorsunuz?

Deprem riski hep var. Sadece son dönemde, geçen yıl yaşadığımız acı olayın da etkisiyle gündemimize daha da çok girdi, ama hep farkında olduğumuz bir riskti. Küresel ısınma ve bunların etkileri de git gide sektörümüzde önem kazanıyor. Yalnızca deprem değil, doğal afetlerin ve iklim sebepli afetlerin sektörümüze ve bizim alanımıza yansıması gittikçe artıyor, artmaya da devam edecek. Siber riskler de çok önemli bir alan. Henüz o konuda ülkece çok yeterli olgunluğa ulaşmış değiliz. Bu konuda insanların farkındalığı arttıkça bizim de daha çok ilgi alanımıza girmeye başlayacaktır.